Scenariusz lekcji w klasie 7 szkoły podstawowej przybliża przemiany społeczno-gospodarcze i życie codzienne w Europie (głównie zachodniej w XIX wieku). Na lekcji zaprezentowane zostaną w przystępny sposób główne wynalazki XIX wieku zmieniające życie ówczesnego społeczeństwa. Temat gazu jest wiodący – stąd nazwa scenariusza – latarnia gazowa stała się wszak symbolem epoki drugiej połowy XIX wieku. Gaz miał jednak dalece szersze zastosowanie.
Scenariusz ma dwa warianty – jest to lekcja powtórzeniowa, lub uzupełniająca. Uważamy, że procesy i zjawiska związane z gazownictwem są typowe dla przemian społecznych, gospodarczych i technologicznych epoki, a więc za ich pomocą można podsumować główne wątki tychże przemian. Po niezbędnych samodzielnych modyfikacjach nauczyciel może także wykorzystać prezentowane materiały jako lekcję z programu klasy 7 – Postęp techniczny i zmiany cywilizacyjne w 2. poł. XIX wieku.
Scenariusz zawiera dłuższy wstęp dla nauczyciela przybliżający tematykę wykorzystania gazu (miejskiego, potem ziemnego) od czasów starożytnych do końca XIX wieku, prezentację oraz karty źródeł, dzięki którym uczniowie będą autentycznie zaangażowani na lekcji.
W scenariuszu wykorzystano zbiory Wirtualnego Muzeum Gazownictwa. Mamy nadzieję, że scenariusz zaciekawi ucznia i zachęci do samodzielnego odwiedzenia Muzeum.
Wskazówki dotyczące wykorzystania scenariusza w ramach nauczania zdalnego:
Scenariusz lekcji pozwoli nauczycielowi zapoznać się z dostępnymi materiałami oraz zaplanować zadania możliwe do zrealizowania przez uczniów w domu.
Prezentacja zawiera informacje dotyczące latarni gazowych oraz zadanie, które uczeń może wykonać na jej podstawie – to samo zadanie (z rozszerzeniem o nowe zawody do przyporządkowania) zawiera załącznik karta pracy_kto zyskał. Aneks 3 umieszczony w scenariuszu lekcji zawiera przykładowe odpowiedzi.
Nauczyciel może zachęcić uczniów do wykonania zadania dodatkowego w domu, wymagającego posłużenia się podręcznikiem bądź dodatkowymi źródłami (m.in. strona wmgaz.pl). W tym celu uczeń musiałby wydrukować załącznik karta pracy_kartoniki oraz wyciąć kartoniki z wynalazkami. Następnie uczeń kolejno przyporządkowuje chronologicznie wynalazki, które po prawidłowym ułożeniu utworzą oś przez cały XIX wiek. Aneks 2 umieszczony w scenariuszu lekcji zawiera wykaz wynalazków od połowy XVIII wieku do początków XX wieku, który może posłużyć jako ściąga odpowiedzi.